ZABURZENIA LĘKOWE

Zaburzenia lękowe są bardzo częstym problemem współistniejącym przy wielu chorobach i zaburzeniach. Oczywiście, doświadczenie okazjonalnego niepokoju jest normalną częścią życia każdego z nas. Bywa jednak tak, że człowiekowi nieustannie towarzyszy intensywne, uporczywe zamartwianie się, a lęk napędzają nawet zwykłe, codzienne czynności - wówczas mamy do czynienia właśnie z zaburzeniami lękowymi.

źródło do zdjęcia: <a href="https://www.freepik.com/free-vector/mental-health-awareness-concept_7974025.htm#page=2&query=personality%20disorder&position=18&from_view=search&track=sph">Image by pikisuperstar</a> on Freepik

Zaburzenia lękowe są obszerną grupą wchodzącą w skład zaburzeń nerwicowych. Ich objawy są bardzo często obserwowane wśród osób cierpiących na zaburzenia odżywiania. Z pewnością, większość tych osób denerwuje się możliwością przybrania na wadze, niewystarczającą utratą kilogramów czy byciem otyłym/ wciąż zbyt grubym (co czasem jest jedynie wyobrażeniem chorego i nie pokrywa się z prawdą, np. przy anoreksji). Martwią się też często tym, co myślą inni, jak ich odbierają i jak wypada ich ciało w porównaniu do otoczenia. Jako, że wszystkie myśli ich są skupione wokół jedzenia, kontroli, determinacji by osiągnąć "sukces" - łatwo im dodatkowo popaść w obsesje.

Rodzai lęków mamy wiele, a każdy z nich posiada określone, wyróżniające je cechy. Istnieje jednak kilka powszechnych elementów charakterystycznych dla ogółu, między innymi:

uczucie niepokoju oraz zmartwienia, towarzyszące przez większość czasu,
trudności w uspokajaniu się, problem by dojść do siebie,
uczucie przerażenia lub/i przytłoczenia na skutek nagłych uczuć niepokoju i paniki (które czasem przybierają formę gwałtownych ataków),
zaburzenia koncentracji
napięcie
uczucie wyobcowania
nawracające myśli odpowiedzialne za lęk,
czasem dolegliwości powiązane z układem pokarmowym, oddychaniem i układem krążenia,
dodatkowo, warto wiedzieć, że lęk towarzyszy często niektórym chorobom, takim jak choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, hipoglikemia, zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu tarczycy.

Rodzaje zaburzeń lękowych

Jak już wspomniałam, można wyróżnić kilka rodzai zaburzeń lękowych. Wśród osób z zaburzeniami odżywiania, przybiera on najczęściej formę fobii (silne lęki), lęku społecznego, ataków paniki (zespół lęku napadowego) bądź nerwicy natręctw (zaburzeń obsesyjno kompulsywnych - OCD).

Poza nimi, wyróżniamy jeszcze kilka popularnych rodzai, do których należy głównie zespół lęku uogólnionego oraz zespół stresu pourazowego (PTSD).

ZESPÓŁ LĘKU UOGÓLNIONEGO

Zespół lęku uogólnionego charakteryzuje się doświadczaniem przewlekłego uczucia niepokoju, strachu, napięcia oraz drażliwości, co wpływa w negatywny sposób na jakość życia chorego. Lęk może wystąpić nawet w przypadku, gdy nie ma nic co mogło go spowodować - źródło jest nieznane i nierealne. Problemem zamartwiania się osób dotkniętych tym problemem są jednak często te same rzeczy, które normalnie stresują ludzi zdrowych (obowiązki w pracy, umówione spotkania, naprawa samochodu) - nasilenie tego lęku jest jednak zdecydowanie większe. W odróżnieniu od innych, zamartwiają się dużo bardziej i nie są w stanie poradzić sobie z problemem.

FOBIE SPECYFICZNE

Fobie specyficzne są to różnego rodzaju fobie, charakteryzujące się silnym, wyraźnym lękiem przed jakąś konkretną rzeczą bądź sytuacją. Może to być np. lęk wysokości, klaustrofobia (czyli lęk przed małymi, zamkniętymi przestrzeniami) czy lęk przed zwierzętami. Takie sytuacje powodują gwałtowne zwiększenie poziomu strachu, zwiększając też prawdopodobieństwo wystąpienia ataku paniki. U osoby z problemem zaburzeń odżywiania, może to występować pod postacią np. lęku przed spożyciem potraw wysokokalorycznych czy jedzenia poza domem. Ten rodzaj lęku może być też powiązany z traumatycznymi wydarzeniami z przeszłości, które teraz przejawiają się w właśnie w formie fobii.

ZESPÓŁ LĘKU NAPADOWEGO (lęk paniczny)

Zespół lęku napadowego objawia się nieoczekiwanymi dla człowieka, nawracającymi atakami paniki. Są to epizody intensywnego, ciężkiego do opanowania strachu. Dodatkowo, następują z nim także objawy fizyczne - ból w klatce piersiowej, ból brzucha, kołatanie serca, dreszcze, duszności, zawroty głowy, oszołomienie czy drżenie ciała. Ze względu na to, jak ciężkie są to objawy, wiele ludzi przechodząc atak paniki, myli go z zagrażającymi życiu dolegliwościami i chorobami jak np. zawał serca.

ZABURZENIA OBSESYJNO - KOMPULSYWNE (nerwica natręctw)

Zachowania obsesyjno - kompulsywne są formą lęku, charakteryzującą się niechcianymi, powracającymi myślami - czyli obsesje i/lub powtarzającymi się zachowaniami - czyli kompulsje. Czynności te wpływają negatywnie na zdrowie psychiczne i wyjątkowo zakłócają codzienne funkcjonowanie chorego. Ten rodzai lęku przyjmuje się jako najczęstsze zaburzenie lękowe wspóistniejące z zaburzeniami odżywiania - osoba borykająca się z oboma tymi problemami rozwija często kompulsywne zachowania i nawyki żywieniowe np, ważąc najmniejszy kawałek jedzenia, krojąc je na malutkie kawałeczki czy przyrządzając je tylko w taki sposób by było "przyjemne dla oka". Osoby z OCD często też zaczynają się kompulsywnie objadać.

FOBIA SPOŁECZNA

Dotknięci tym problemem, walczą z nieustannym strachem przed opinią innych, często odczuwają wstyd w miejscach publicznych oraz zmagają się z silnym lękiem w sytuacjach społecznych . Osoby cierpiące na fobie społeczne mają poważne trudności z przemawianiem w miejscach publicznych oraz poznawaniem nowych osób. Osoba cierpiąca na zaburzenia odżywiania cechuje niepewność siebie i nieustanne przejmowanie się tym, co myślą o nich inni - to sprawia, że często fobia społeczna staje się tu problemem wspóistniejącym.

ZESPÓŁ STRESU POURAZOWEGO (PTSD)

Zespół stresu pourazowego jest zaburzeniem, które rozwija się na skutek przeżytej traumy. Ma ona później poważny wpływ na codzienne funkcjonowanie osób z PTSD, zarówno w sferze psychologicznej i społecznej. Powiązanie doświadczeń traumatycznych z zaburzeniami odżywiania również występuje wyjątkowo często, aczkolwiek jako przyczyna, a nie problem który rozwinął na ich skutek (jeśli chcesz poczytać więcej o przyczynach zaburzeń odżywiania, kliknij TUTAJ ). Diagnoza PTSD jest szczególnie częsta wśród osób z bulimią.